Sức ép cho DN bán lẻ nội

Năm 2015, thị trường mở cửa hoàn toàn, DN bán lẻ ngoại mở rộng đầu tư nhiều hơn, sẽ càng tạo nên sức ép lớn cho DN nội.

Khách hàng mua sắm tại Nguyễn Kim

Dư luận còn chưa lắng xuống về thương vụ lịch sử trị giá lên tới 879 triệu đô la Mỹ mà Cty BJC Thái Lan mua lại Metro Cash & Carry VN, thì một DN Thái Lan khác là tập đoàn bán lẻ Thái Lan Central Group đã chính thức xác nhận việc mua 49% cổ phần Cty đầu tư phát triển công nghệ và giải pháp mới NKT (NKT) - đơn vị sở hữu Cty thương mại Nguyễn Kim.

Với thương vụ này, Nguyễn Kim được định giá khoảng 200 triệu USD. Nguyễn Kim hiện có 21 siêu thị điện máy trên cả nước, chiếm thị phần bán lẻ điện máy hàng đầu tại VN. Trong năm tài chính kết thúc 31/3/2014, Cty đạt doanh số bán hàng hơn 8.400 tỷ đồng, lợi nhuận ròng 352 tỷ đồng.

Kế hoạch dài hơi

Không bình luận về con số sở hữu 49% cổ phần tại Nguyễn Kim, đại diên Central Group VN (Cty con của Thái Lan Central Group) cho biết, đây là thương vụ nằm trong kế hoạch dài hơi của cả hai bên. Với Central Group là mở rộng bành trướng thị phần tại thị trường VN, trong khi đây cũng nằm trong kế hoạch kêu gọi đối tác ngoại của Nguyễn Kim giai đoạn 2011-2015. Thương vụ này sẽ giúp tận dụng thế mạnh của hai bên phát triển mảng bán lẻ... Ngoài thương vụ với Nguyễn Kim, Central Group VN cũng đã phát triển hệ thống trung tâm thương mại Robins ở TP HCM và Hà Nội.

Theo ông Nguyễn Đức Tài - Tổng Giám đốc Cty Cổ phần Thế giới di động và chuỗi dienmay.com, đối với ngành bán lẻ công nghệ cao, trên thực tế chưa có DN bán lẻ điện máy quốc tế nào thành công ở khu vực châu Á. Ngay như Indonesia thu hút nhà đầu tư nước ngoài khá thoải mái nhưng bao năm nay chưa thấy thương hiệu nào thành công.

Một số chuyên gia trong lĩnh vực bán lẻ thì nhận xét, thị trường điện máy trong vài năm trở lại đây không phản ánh hết toàn cục, một phần do cạnh tranh, một phần bão hòa ở một số ngành hàng nên nhìn có vẻ trầm lắng. Nhưng năm 2014 thị trường có tín hiệu phục hồi, riêng điện thoại di động tiêu thụ hơn 14 triệu chiếc… Nguyễn Kim bao gồm hệ thống phân phối rộng khắp, tất cả mặt hàng điện thoại di động, gia dụng, điện tử… Vì vậy DN Thái Lan khi hợp tác với Nguyễn Kim họ đánh giá tiềm năng, giá trị trong tương lai.

Nỗi lo trước mắt

Năm 2015, thị trường mở cửa hoàn toàn, DN bán lẻ ngoại mở rộng đầu tư nhiều hơn, sẽ càng tạo nên sức ép lớn cho DN nội.

Một số ý kiến cho rằng, Central Group khó đột phá để chiếm lĩnh thị trường điện máy như ngành hàng tiêu dùng, nhưng do tính cạnh tranh cao mà người tiêu dùng (NTD) sẽ được hưởng lợi. Để tồn tại, một số DN nội đang cần có yếu tố nước ngoài, với hệ thống quản lý chuyên nghiệp từ bên ngoài du nhập vào cũng sẽ giúp DN nội mạnh hơn, cạnh tranh hơn.

TS Võ Trí Thành - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) cho biết, chưa có DN bán lẻ VN nào để ý hoặc bỏ công ra nghiên cứu thị trường đầy đủ, bài bản và thực sự có số liệu thống kê chuẩn, nên không có quy hoạch và luôn đi sau DN ngoại. Thời gian qua mới chỉ có các DN nước ngoài đầu tư nghiên cứu thị trường, thói quen người tiêu dùng. Chúng ta có lợi thế là người nhà - am hiểu chính người Việt, quen thị trường mà chúng ta không thể nghiên cứu được, phải dùng, phải "học mót" của nước ngoài. Đây chính là sự bị động của DN bán lẻ VN.

Theo cam kết WTO, nhiều chính sách bán lẻ đang dần "nới" ra cho các DN ngoại rộng đường làm ăn. Như vừa rồi, chính sách cho nhà đầu tư nước ngoài có vốn dưới 45% hoặc có các cơ sở bán lẻ dưới 500m2 không phải kiểm tra nhu cầu kinh tế (ENT), hoặc được miễn áp dụng quy định đối với một số mặt hàng không được phép phân phối như lúa gạo, đường, thuốc lá, sách báo…

Theo bà Đinh Thị Mỹ Loan - Chủ tịch Hiệp hội các nhà bán lẻ VN (ARV), quy định này sẽ mở đường cho các DN ngoại lấn sân kinh doanh chuỗi cửa hàng tiện lợi, cửa hàng nhỏ chuyên doanh, tức là "đánh" trực diện vào hệ thống cửa hàng chuyên doanh, siêu thị nhỏ như SatraFood, CoopFood, Fivimart… Đặc biệt, sang năm 2015, khi thị trường mở cửa hoàn toàn, DN bán lẻ ngoại mở rộng đầu tư nhiều hơn, sẽ càng tạo nên sức ép lớn cho DN nội.